استاندار لرستان هفته قبل در جلسه ستاد ساماندهی امور جوانان لرستان که نماینده مردم خرم آباد نیز حضور داشته است به مطلب بسیار خوبی اشاره کرده که همواره از آن باید به عنوان یکی از دلایل محرومیت و عقب ماندگی لرستان یاد کرد.
مطالبه گری در هر جامعه ای از ملزومات فرهنگی و نشان دهنده بالا بودن فرهنگ آن منطقه است که یقینآ یکی از اسباب نیل به توسعه یافتگی است. مشکلی که استاندار لرستان آن را عدم آشنایی مردم استان با حقوق شهروندی می داند و از آن به نام ضعف یا فقر مطالبه گری یاد می کند موضوعی به غایت مهم و حیاتی است که خلا ان در لرستان احساس می شود.
عمل مطالبه گری و نظارت شهروندان و بالاتر از آن اطلاع از راهها و شیوه های آن همچون خونی می ماند که میتواند در شریان توسعه و آبادانی و ریشه کنی فقر و محرومیت در جامعه نقش ایفا نماید و اهمیت مسئله تا جایی است که روی دوم سکه مدیران توانمند و لایق وجود همین شهروندان و نخبگان با روحیه و انگیزه مطالبه گری، پرسشگری و مشارکت جو و با دغدغه احساس مسئولیت است.
شکی نیست که ما در لرستان هیچ وقت مطالبه گر نبوده ایم و یا مطالبات مردم منتج به واکنش مسئولین و نتیجه گیری نشده که همین موضوع باعث بروز برخی مشکلات از جمله عقب ماندگی لرستان شده است.اختلاف فاحش بین شاخص سرانه درآمدی و مصرفی مردم لرستان نشان می دهد ما مردم لرستان مردمی قانع به حداقل ها و بی اعتنا به خواسته ها و نداشته ها هستیم .
براساس آمارهای موجود سرانه درآمدی مردم لرستان از میانگین کشور پایین تر است و این در حالی است که سرانه مصرفی مردم بین پنج استان اول کشور است.اگر بر این آمار توجه و تامل کنیم متوجه می شویم در لرستان مردم در فرآیند توسعه نه تنها نقشی ندارند بلکه خود از عوامل توسعه نیافتگی هستند.
مطالبه گری یا به تعریفی دیگر،درخواست حق و حقوق قانونی و پیگیری مستمر آن از طریق نظارت بر فعالیت های مسئولین از سوی مردم،یکی از مهم ترین فاکتور ها و لازمه های رسیدن مردم یک جامعه به خواسته های قانونی خویش در حوزه های مختلف میباشد و این فاکتور و لازمه را می توان اصلی ترین قدم در ترغیب و تشویق مسئولین برای تلاش و کوشش به منظور برطرف کردن نیاز های مختلف مردم و عمل به خواسته های شان دانست. به جرات میتوان گفت مسبب اصلی بروز معضلات فراوان اقتصادی و به دنبال آن ایجاد معضلات دیگر در استان،عدم مطالبه گر بودن مردم استان نسبت به حقوق قانونی و خواسته های خویش می باشد.
در کنار عدم مطالبه گری باید به ضعف مدیران به عنوان یکی دیگر از عوامل توسعه نیافتگی لرستان از دیرباز تاکنون اشاره کرد. این امر مولود همان عدم مطالبه گری و ناظر نبودن مردمانی است که تماشاگر فعلیت مدیران شده و مدیران نیز در این فضای کم نظارت سعی و تلاش خود را تنها مصروف به حفظ کرسی کرده و با لطایف الحیل صرفآ در جهت همراهی با موسم های سیاسی با هر خط و مشی گام برمی دارند.
بنده به آقای استاندار ارادت قلبی و قبلی دانسته و ایشان را سوای انتقاداتی که در حوزه سیاسی بر او وارد است مردی باهوش و با برنامه می دانم ،گرچه برخی برنامه های او را در راستای توسعه استان بی تاثیر و عقیم می دانند اما مهندس بازوند توانسته است در حوزه زیرساخت ها اقدامات بسیار خوبی انجام دهد اما نکته کلیدی اینجاست که در فرهنگ برآمده از همان فقر مطالبه گری بر پایه رای مردم و البته در برخی ادوار به دلیل رد صلاحیت هاافرادی به مجلس راه یافته اند که با توسعه و رویکرد آن بیگانه بوده و خود از اسباب توسعه نیافگی لرستان بوده اند ، به همین دلیل این افراد صرفا تلاش خود را مصروف به عزل و نصب ها و فشار به مدیران استانی کرده و سهم خواهی ها شکل گرفته و در بستر سهم خواهی ها افرادی ناکارآ سکاندار مدیریت های لرستان شده اند.
در این گیرو دار بازوند نیز بعنوان استاندار لرستان گرفتار همین سهم خواهی ها شده که در ادوار گذشته نیز مسبوق به سابقه بوده البته وی در سایه ضعف دولت در جهت حمایت از حامیان خود چاره ای جزاتخاذ تصمیماتی برای برون رفت از این فشارها ندیده و البته همین فشارها بازوند را به انتخاب های غلطی در پاره ای اوقات سوق داده است.
حاصل اشتباهات غلط تحت فشار،کار را به جایی رسانده است که بازوند امروز برای برون رفت از وضع موجود چاره را در” جابجایی ها” ببیند و به طور قطع این جابجایی ها که در حوزه فر مانداران با جابجایی فرماندار پلدختر به رومشکان و ازنا به الیگودرز استارت خورده و ادامه خواهد داشت نیز او را در نیل به برنامه ها کمک نخواهد کرد زیرا افراد ضعیف حاصل از تصمیمات غلط تمام زیربنای کاری بازوند را به هم ریخته و او اینک نمی داند و یا اگر می داند نمی تواند خوب تصمیم بگیرد.
یکی از دوستان در یکی از گروههای مجازی اصلاح طلب جابجایی ها استاندار لرستان را در تحلیلی بسیار ساده با بکار بردن برخی اصطلاحات عامیانه نوعی ” گاو هوله ” تعبیر و تفسیر کرده بود که به عبارت بسیار ساده همان درجا زدن و دور و تسلسل بی حاصلی است که فقط دور خودن زدن و نتبجه نگرفتن است.
“گاو هوله” به عنوان روشی در کشاورزی قدیم همان کوبیدن خرمن با گاو است که جناب آقای محمدی زاده از فعالان سیاسی اصلاح طلب پلدختر در تحلیلی کوتاه اما مفید این جابجایی ها را با بکار بردن این واژه توصیف کرد.
جناب آقای آشتیانی خواننده معروف لر و البته عضو کنونی شورای شهر خرم آباد در سروده ای بسیار زیبا بیان می کند:” می ترسم ده روزگاری کس نونه گلونی ” حالا باید گفت می ترسم ده روزگاری که استانداری، ننی مدیره ….آقای بازوند مردی تکنوکرات و باهوش است و باید دریابد که تضعیف دولت و تفویض اختیارات برخی مدیرانش به دخالت کنندگان بیرون از دولت نه تنها باعث ظهور نسلی از مدیران ضعیف خواهد شد که مانع اصلی توسعه استان خواهند بود بلکه روزگاری را فراهم خواهد کرد که پس از فتح تمامی تپه ها روزی دخالت کنندگان به کمتر از رفتن و تضعیف خودش قانع نخواهند بود.
مردمی که از ضعف مطالبه گری رنج می برند به طور قطع در انتخاب های خود در انتخابات های محلی دچار مشکل تشخیص هستند و شاید پر بیراه نباشد که بگوییم یکی از علت های توسعه نیافتگی استان رویکرد مردم مرکز استان به انتخابا ت هایی است که حاصل این انتخابات ها به طور قطع بر کلیت نظام تصمیم گیری استان تاثیر گذار بوده و آوار آن هم اینک بر شانه های مدیریت ارشد استان بعنوان نماینده عالی دولت در دو حوزه قانون گذاری و مدیریت شهری ستگینی می کند.
نوع نگاه مردم به نمایندگان و عدم مطالبه گری آنها باعث شده است تا ما در عرصه قانون گذاری هم نتوانیم نمایندگانی را به مجلس بفرستیم که همانند دیگر نمایندگان شاخص در عرصه قانون گذاری و مباحث کارشناسی در صحن علنی مجلس فعالیت کنند و تنها رسالت خود را معطوف به عزل و نصب هایی کنند که یکی از علت های اصلی عقب ماندگی لرستان از دیرباز تاکنون بوده و به افراد تحمیلی در عرصه مدیریت موسوم بوده است.
تربیت مدیریتی را به عنوان یک اصل در راستای توسعه استان باید در نظر گرفت که متاسفانه در استان ما بواسطه فشار نمایندگان و دخالت های خارج از اصل تفکیک قوا امروز دامان نماینده عالی دولت را گرفته و سایر استانداران پیشین نیز از آن بی بهره نبوده و همگی به نوعی با این پدیده ناهنجار در حوزه توسعه مواجه بودند.
واقعیت این است که اگر روحیه مطالبه گری در جامعه ای منجمد شود و رکود بر آن سیطره یابد نباید انتظار توسعه و پیشرفت را در آن جامعه به انتظار نشست .امروزه مطالبه گری زیر بنای توسعه وپیشرفت هر جامعه ای می باشد جامعه ای امروزه می تواند چرخ توسعه آن در زمینه های مختلف بچرخد که مطالبه گری در میان مردم آن به عنوان یک فرهنگ نهادینه شده باشد.
در یک تعریف مختصر مطالبه گری یعنی پرسش و جواب خواهی از مسئولین مربوطه به همراه پیگیری امر مرتبط با آن ،اما مروری بر رفتارهای مردم لرستان نشان می دهد که این پرسش گری در جامعه ما رخت بر بسته و به علت ضعف مردم در نگاه به پدیده توسعه لازمه پیشرفت و توسعه یافتگی در گام اول طی نمی شود و نمی توان از جامعه ایی که گام به گام حرکت نکرده انتظار توسعه یافتگی بر مدار نیروی انسانی داشت.
بدون‌شک افزایش مطالبه‌گری اجتماعی و بستر‌سازی در این زمینه و هراس‌نداشتن از مطالبه حقوق اجتماعی توسط مردم و سازمان‌های غیردولتی و رسانه‌ها، اعتماد اجتماعی بیشتر به مسوولان را به‌دنبال خواهد داشت و پاسخگو‌بودن مسوولان و افزایش پرسشگری در جامعه ضمن افزایش نظارت و کنترل اجتماعی ضامن امنیت اجتماعی پایدار، شایسته‌سالاری، استفاده صحیح از منابع، توسعه شاخصه‌های رفاه اجتماعی و افزایش رضایت اجتماعی را به‌دنبال خواهد داشت.
بر ای نیل به پیشرفت وترقی استان در مرحله نخست نخبگان، صاحبان تریبون ورسانه ومتنفذین و سیاسیون جامعه با تغییر این فرهنگ در مردم با اهرم تقویت احساس تکلیف و مسئولیت و روشن ساختن حق و حقوق فردی واجتماعی هر شخصی ، ودر مرحله بعد با باز گویی حقایق و معضلات جامعه بدنه اجتماع را در ابعاد مختلف به حرکت وپویایی وا دارند به طوری که مدیران و مسئولین خود را در یک فضای شیشه ای تصور کنند که تمام اعمال ورفتار آنان تحت نظر تیز بینانه مردم قرار دارد وبا هرگونه کم کاری یا بی مسئولیتی ، موقعیت و پایگاه اجتماعی آنان به خطر می افتد.

عباس دارایی/ سردبیر پایگاه بلوطستان