پس از مرگ شاه عباس اول (۱۰۳۸ ه ق) نوه او به نام سام میرزا جانشین وی گردید. سام میرزا نام پدرش صفی را بر خود نهاد^۱ و به مدت ۱۴ سال حکومت کرد (۱۰۳۸ – ۱۰۵۲). در این زمان سلطان مراد که نمی توانست شکست های پی در پی خود را از شاه عباس فراموش کند فرصت لازم را به دست آورد و آماده عملیات نظامی علیه ایران گردید و شورش گئورگی از سرداران گرجی نزدیک و مورد توجه شاه عباس را بهانه قرار داده و به ایران حمله نمود.

سپهسالار ایران، زینل خان شاملو از سپاه عثمانی شکست سختی خورد و عثمانی ها همدان را نیز به تصرف خود در آوردند و شاه صفی خود برای مقابله با خسرو پاشا به سوی همدان شتافت و در این میان حسین خان حاکم لرستان (ایلام و لرستان امروزی) به بسیج گسترده نیروهای جوان و ایلات و عشایر لرستان پرداخت و احتمالاً فرزند متهور و جوان خود، شاهوردی خان، را فرمانده آنان نمود و خود نیز همراه آنان به مقابله با سپاه عثمانی پرداخت. سپاهیان حسین خان به همراه خلف بیگ سفره چی و رستم بیگ و خلیل خان بختیاری سپاه عثمانی را محاصره کردند و سپاه دشمن تار و مار گردید ^۲ و چنین به نظر می رسد که این آخرین نبرد حسین خان فیلی بوده است. محمد معصوم بیگ بن خواجگی اصفهانی، در این مورد چنین نوشته است:

 “در آن روزگار، حسین خان، بیگلربیگی لرستان، با فوجی بسیار و لشگری بی شمار از شیران بیشه کارزار و دلیران معرکه پیکار و جوانان قوی هیکل سنگین دل روئین تن تماماً از فرق راکب تا نعل مرکوب غرق آهن و رایت عباس شعار پیشاپیش کرده، متوجه عرض درگاه گشته از نظر همایون گذشته و به تفقدات پادشاهی سرافراز گردید.” ^۳

 طبق این نوشته، حسین خان لُر که احتمالاً شاهوردی خان را در این نبرد همراه خود داشته، پس از شکست ارتش عثمانی، به علت کهولت سن از طرف شاه صفی مرخص گردید تا به لرستان (ایلام و لرستان امروزی) بازگردد. او سرانجام در سال ۱۰۳۹ ه ق درگذشت. نویسنده کتاب « ایران در زمان شاه صفی و شاه عباس دوم» در ذیل حوادث سال ۱۰۴۰ ه ق از حسین خان والی لرستان نام می برد و از او به نام مدافعین مرزهای ایران یاد کرده و نوشته است: با حدود پنج هزار سوار برای مقابله با عثمانی ها به منظور آسیب نرساندن به قلعه های جسان و مندلی که در مرز ایران و عثمانی قرار داشتند رهسپار آنجا گردید و با کمک رستم بیگ میر دیوان، عثمانی ها را شکست داد و عثمانی ها فرار کردند و ایشان هم به ولایات خود بازگشتند. ^۴ بر اساس این روایت سال مرگ حسین خان والی را باید سال ۱۰۴۰ ه ق دانست.

حسین خان فیلی چون به قدرت رسیدن خود را مدیون شاه عباس می دانست و همچنین با صفویان دارای مذهب مشترک (شیعه) بودند، در تمام عمر خود، متحد شاه عباس بود و همچنین شاه عباس به او و لرستان برای حفاظت از کشور در برابر ارتش عثمانی نظر مثبتی داشت. از دیگر فتوحات ایشان می توان به:

آرام کردن اغتشاشات اعراب عربستان (جنوب غرب خوزستان کنونی) به همراه حاکم شوشتر (علی سلطان جغتای) و سید منصور .

– سرکوب راهزنان و غارتگران ایرانی بغداد با همکاری صفی قلی خان و عده دیگری از امرای قزلباش.۱۰۳۲ ه ق

– درگیری با عثمانی ها در کنار زینل بیگ که منجر به کشته شدن ششصد تا هفتصد نفر از نیروهای دشمن شده، سال ۱۰۳۳ ه ق

 منابع:

۱- راجر سیوری، ایران عصر صفوی، ص۲۲۷ و تاریخ ایران در دوره صفویان، پژوهش دانشگاه کمبریج، ص ۹۳

۲- محمد معصوم بن خواجگی اصفهانی، خلاصه السیر تاریخ روزگار شاه صفی صفوی (تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۶۸) ص ۸۶ – ۹۰

۳- محمد معصوم بن خواجگی اصفهانی، خلاصه السیر، ص ۸۷

۴- محمد یوسف واله قزوینی اصفهانی، ایران در زمان شاه صفی و شاه عباس دوم (حدیقه ششم و هفتم از روضه ششم) تصحیح و تعلیق و توضیح و اضافات محمدرضا نصیری (تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ۱۳۸۰) ص ۶۳ -۶۴

منبع برای بلوطستان: سرزمین لر