true
true
true
true
استانی شدن انتخابات مجلس از مباحثی است که چند ماهی است افکار عمومی را درگیر خود کرده است.گرچه هنوز تا تصویب نهایی این طرح در مجلس شورای اسلامی و تایید یا مخالفت شورای نگهبان با آن، راه زیادی باقی است و قضاوت زودهنگام درست نیست، اما تبیین این موضوع که استانی شدن انتخابات مجلس چه مزایا و معایبی دارد، از نکاتی است که باید مورد کنکاش کارشناسان، نخبگان، نمایندگان مجلس و همچنین عموم مردم قرار گیرد.بر همین اساس با چند تن از شهروندان لرستانی، برخی کارشناسان و ۲ تن از نمایندگان لرستان در مجلس شورای اسلامی به گفتوگو نشستیم.
معایب استانی شدن انتخابات
یک کارشناس ارشد علوم سیاسی در این زمینه به همشهری میگوید: انتقادی بر کلیت اصلاح انتخابات وجود ندارد، اما معتقدم معایب استانی شدن انتخابات بیشتر از فواید آن است.«محمود بهرامی» میافزاید: استانی شدن انتخابات، زمینه را برای کار تشکیلاتی و حزبی در لرستان فراهم میکند و طایفه گرایی در انتخابات را تا حدودی کمرنگ میکند.
وی با اشاره به معایب استانی شدن انتخابات میگوید: استانی شدن باعث محدود شدن بستر برای ورود چهرههای جدید به عرصه انتخابات و سوءاستفاده برخی ثروتمندان از نامزدها میشود. به طوری که نامزدها برای کسب آرا وامدار افراد میشوند.
وی با اشاره به معایب استانی شدن انتخابات میگوید: استانی شدن باعث محدود شدن بستر برای ورود چهرههای جدید به عرصه انتخابات و سوءاستفاده برخی ثروتمندان از نامزدها میشود. به طوری که نامزدها برای کسب آرا وامدار افراد میشوند.
نظارت راهبردی و قانونگذاری
در این حاال بهرامی ارتقای سطح سواد، شهرت و سوابق اجرایی نمایندگان را از فواید این طرح میداند و اضافه میکند: با توجه به این که وظیفه نمایندگان مجلس قانونگذاری است، بنابراین با استانی شدن انتخابات، نمایندهها وقت خود را صرف قانونگذاری و نظارت راهبردی خواهند کرد و روی مسائل کلان تمرکز میکنند و از مطالبات خرد مردم حوزه انتخابیه خود فاصله خواهند گرفت.
افزایش تعارضات
یک استادیار دانشگاه، تشدید مسائل قومیتی و طایفهای را از مهم ترین پیامدهای منفی استانی شدن انتخابات در لرستان میداند و به همشهری میگوید: حوزههای انتخابیه لرستان در صورت تصویب این طرح به ۹ حوزه فرعی تقسیم میشوند و با توجه به این که بافت لرستان، یک بافت قومی و قبیلهای است، ائتلاف یک یا ۲ طایفه باعث راهیابی چند نامزد محدود هم طایفه از چند حوزه انتخابیه به مجلس خواهد شد.
«احمد امرایی» میافزاید: ائتلاف عملا سبب میشود که در یک یا ۲ شهر تنها افراد یک یا ۲ طایفه به نامزد مورد نظر خود رای دهند. موضوعی که شاید باعث پایین آمدن میزان مشارکت مردم و افزایش تعارضات شود. بر همین اساس فضا برای نخبگان کاملا ناهموار خواهد شد.
«احمد امرایی» میافزاید: ائتلاف عملا سبب میشود که در یک یا ۲ شهر تنها افراد یک یا ۲ طایفه به نامزد مورد نظر خود رای دهند. موضوعی که شاید باعث پایین آمدن میزان مشارکت مردم و افزایش تعارضات شود. بر همین اساس فضا برای نخبگان کاملا ناهموار خواهد شد.
افزایش هزینههای تبلیغات
این استادیار دانشگاه ادامه میدهد: افزایش هزینههای تبلیغات نیز باعث میشود که نامزد انتخابات دست به دامن گروه یا افراد ذینفوذ شود.امرایی اضافه میکند: چنین شخصی پس از راهیابی احتمالی به مجلس، تعهدش تنها به افرادی خواهد بود که در حوزههای فرعی برای وی آرا جمعآوری کرده بودند. به این ترتیب بعید میدانم پاسخگوی مطالبات عمومی مردم باشد.
کمرنگ شدن ارتباط با مردم
«م. مهدی پور» یکی از فعالان حوزه پژوهش هم در گفتوگو با همشهری اظهار میکند: با تصویب طرح استانی شدن انتخابات مجلس، ارتباط نمایندهها با مردم مناطق محروم و شهرها کمتر خواهد شد.وی میگوید: با استانی شدن انتخابات مجلس همچنین هزینههای انتخابات چند برابر خواهد شد و افرادی رای خواهند آورد که به سرچشمه ثروت متصل باشند.
نمایندهای که منتخب مردم نیست
این پژوهشگر میافزاید: از دیگر نکات قابل تامل این است که در یک حوزه فرعی شاید نامزدی به واسطه تبلیغات یا شناخته شدن در استان در بقیه حوزههای انتخابیه لرستان آرای بیشتری کسب کند و با احتساب مجموع آرای حوزههای انتخابیه به عنوان نماینده حوزه انتخابیه خود به مجلس راه یابد.مهدیپور ادامه میدهد: این نماینده، منتخب مردم شهر خود نیست و با رای دیگر حوزهها به مجلس راه یافته که همین موضوع باعث بروز برخی تعارضات اجتماعی خواهد شد.
طرح جدید نیست
یک کارشناس ارشد حقوق نیز به همشهری میگوید: با این که ۱۲ سال از پیشنهاد اولیه این طرح در مجلس ششم میگذرد، اما همچنان ایرادات و ابهامات جدی بر این طرح وارد است که هنوز رفع نشده است.«آیدا جوادی» میگوید: این طرح بیشتر اصلاح قانون انتخابات است تا یک طرح جدید، اما در مجموع باید گفت با توجه به زیرساختهای کشور در خصوص اختیاراتی که برای رسیدگی به امور محلی و منطقهای وجود دارد، شاید این طرح قابلیت اجرایی شدن نداشته باشد.وی ادامه میدهد: به گفته برخی کارشناسان باید زیرساختهایی برای این طرح فراهم و سپس عملیاتی شود.توسعه متوازن استان ها
یک کارشناس ارشد جامعه شناسی در موافقت با طرح استانی شدن انتخابات به همشهری میگوید: اصل ۴۸ قانون اساسی تأکید بر توسعه متوازن استانها دارد که با اجرای این طرح این اصل بیشتر و بهتر رعایت خواهد شد.«امیرحسین حسنوند» با اشاره به این که در حال حاضر تمرکز نمایندههای مجلس معطوف به یک منطقه خاص است و فرصت این را که بخواهند ملی فکر کنند ندارند، میافزاید: چراکه مردم حوزه انتخابیه چیز دیگری از نمایندگان مطالبه میکنند و بر همین اساس این اصل تا حالا رعایت نشده است.
تخصص گرایی و تقویت نگاه ملی
این کارشناس ارشد جامعه شناسی، تقویت نگاه ملی و همچنین فعالیتهای احزاب به جای طوایف و قومیتها را یکی دیگر از نتایج مثبت این طرح برمی شمرد و میافزاید: در این طرح، همه شهرستانها نماینده خواهند داشت و حوزههای انتخابیه به هم نخواهد خورد و به طور مثال لرستان که ۹ نماینده دارد، باز هم همان ۹ نماینده را خواهد داشت، اما کسی انتخاب خواهد شد که سواد و تخصص بالاتری داشته باشد.
حسنوند میگوید: تعدا آرا در شهرستانها برای انتخاب شدن سقف مشخصی دارد و شخص نامزد ابتدا باید تعداد آرا در شهر خود را افزایش دهد و پس از آن که توانست سقف را پر کند، آرای وی در استان شمارش میشود. در نهایت هم کسی که بیشترین رای را در استان داشته باشد، وارد مجلس خواهد شد.
وی تأکید میکند: فکر میکنم برخی نگرانیها و مخالفتها در این زمینه بیشتر از روی کماطلاعی است.
حسنوند میگوید: تعدا آرا در شهرستانها برای انتخاب شدن سقف مشخصی دارد و شخص نامزد ابتدا باید تعداد آرا در شهر خود را افزایش دهد و پس از آن که توانست سقف را پر کند، آرای وی در استان شمارش میشود. در نهایت هم کسی که بیشترین رای را در استان داشته باشد، وارد مجلس خواهد شد.
وی تأکید میکند: فکر میکنم برخی نگرانیها و مخالفتها در این زمینه بیشتر از روی کماطلاعی است.
نمایندگان دور از دسترس مردم
رئیس مجمع نمایندگان لرستان و نماینده پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی نیز به همشهری میگوید: ساختار فعلی به گونهای است که قوه مجریه به تنهایی نمیتواند جوابگوی خواستههای مردم باشد.«علی کاییدی» اظهار میکند: نمایندگان مجلس، پل ارتباطی مناسبی بین مردم و مسئولان هستند که میتوانند در رفع مشکلات حوزههای انتخابیه خود نقش مهمی ایفا کنند.وی ادامه میدهد: اما با استانی شدن انتخابات، این پل شکسته میشود و مردم دیگر به نماینده و مسئولان دسترسی نخواهند داشت.این نماینده مجلس با تأکید بر این که انتخابات مجلس ایران اسلامی حزبی نیست، اظهار میکند: مجلس شورای اسلامی بر اساس رای و نظر مردمی شکل میگیرد و نظام جمهوری اسلامی هم برای پیشبرد اهداف نظام به این نوع مجلس مردمی و قوی نیاز دارد.کاییدی، مجلس شورای اسلامی را جلوهای از مردمی بودن نظام میداند و اضافه میکند: مجلس شورای اسلامی در ایران حزبی نیست که از چند نفر خاص خط بگیرد. .
راهیابی افراد نخبه به مجلس
نماینده الیگودرز در مجلس شورای اسلامی نیز در گفتوگو با همشهری اظهار میکند: استانی شدن انتخابات باعث میشود که افراد نخبه وارد مجلس شوند و مسائل منطقهای حذف شود.
«محمدتقی توکلی» میگوید: در صورت موافقت شورای نگهبان، طرح استانی شدن انتخابات به قانون تبدیل میشود و ممکن است در انتخابات مجلس دهم شاهد اجرای این قانون باشیم.
وی اظهار میکند: در صورت استانی شدن انتخابات، نمایندگان میتوانند در مسائل کلان ملی مشارکت کنند، مسائل کلان را با اهتمام بیشتری حل کنند و در کنار آن به مسائل محلی هم بپردازند و آنها را هم پیگیری کنند.
«محمدتقی توکلی» میگوید: در صورت موافقت شورای نگهبان، طرح استانی شدن انتخابات به قانون تبدیل میشود و ممکن است در انتخابات مجلس دهم شاهد اجرای این قانون باشیم.
وی اظهار میکند: در صورت استانی شدن انتخابات، نمایندگان میتوانند در مسائل کلان ملی مشارکت کنند، مسائل کلان را با اهتمام بیشتری حل کنند و در کنار آن به مسائل محلی هم بپردازند و آنها را هم پیگیری کنند.
عباس دارایی/ خرمآباد- خبرنگار همشهری
این مطلب در روزنامه همشهری ۲۷/۲/۱۳۹۴ منتشر شده است
true
true
true
true