متاسفانه مدیریتی که در کشور ما دنبال می شود، مدیریت بحران است. به دلیل اینکه شناخت کافی نسبت به خدمات و سرویس های آب و هوایی ندارند و همیشه صبر می کنند تا حادثه رخ دهد بعد مدیریت بحران می کنند در این روش پرداخت خسارات و کمک رسانی بلاعوض در سرلوحه فعالیتها قرار دارد. ویژگی مهم بحران عدم هرگونه اقدام قبل از وقوع بحران است و تمام فعالیت ها پس از آن انجام می گردد ولی در کشورهای پیشرفته مدیریت بر مبنای ریسک انجام می شود، مسائل اصلی در مدیریت ریسک شامل شناخت علمی پدیده ها، استاندارد کردن یافته های علمی، دیدبانی، نظارت، مراقبت پدیده ها، تعیین روش های عکس العملی، ایجاد بسترهای قانونی برای استفاده از یافته های علمی و در نهایت هماهنگی بین سازمانها و ارگانهای مرتبط با مخاطرات طبیعی می باشند. به منظور ارائه توصیه های آب و هوایی در زمینه توسعه و عموان کشور و راهنمایی کشاورزان، مهندسین و برنامه ریزان کشور، پیش بینی عناصر اقلیمی از اهمیت بسیار بالایی دارد. اگر اثر عوامل درونی(ارتفاع و ناهمواری ها، عرض جغرافیایی، طول جغرافیایی، پوشش زمین، دوری و نزدیکی به دریا) را درشکل گیری نواحی اقلیمی ایران را همچون استخوان بندی و زیر ساخت بدانیم، عوامل همسایه بیرونی(پرفشار سیبری، کم فشار گنگ، دریای سرخ و …)  ساخت آب و هوای ایران را تشکیل می دهند و عوامل سیاره ای(جهبه قطبی، رودباد جنب حاره و …) سازنده آرایش و چهره اقلیم ایران هستند. موقعیت جغرافیایی ایران در جنوب منطقه برون حاره تعیین کننده دستگاههای همدیدی است که آب و هوای ایران را می سازند برخی از الگوهای پیوند از دور از راه تاثیری که بر سیستم های تعیین کننده آب و هوای ایران دارند موجب بروز نوسانهایی در شرایط جوی کشور می شوند.

پدیده النینو: رویدادی جوی اقیانوسی است که هر ۲ تا ۷ سال یکبار رخ می دهد و از راه تغییر الگوهای فشار بر اقلیم ایران بخصوص بارش دریافتی تاثیر می گذارد.در هنگام فاز گرم این رخداد در کشور ما ترسالی رخ می دهد. در ایران بارش یکی از متغیرهای اساسی برای ارزیابی مهیایی بالقوه منابع آب است اما توزیع مکانی و زمانی آن بسیار ناموزون است و به همین دلیل توزیع منابع آب کشور نیز یکنواخت نیست. نگه داری و مدیریت منابع آب، هم تابعی از بارش دریافتی است و هم به تغییر پذیری بارش بستگی دارد. هر چه تغییرات مکانی بارش کمتر باشد همگنی و یک دستی منابع آب بیشتر می شود. از سوی دیگر، هر چه تغییر پذیری زمانی بارش کمتر باشد منابع آب نیز با ثبات تر خواهد بود و عرصه دائمی آب امکان پذیر می باشد. سیل پدیدهای طبیعی است که جوامع بشری آنرا به عنوان یک واقعیتی اجتناب ناپذیر پذیرفته اند اما رویداد، اندازه و تکرار سیل ناشی از عوامل متعددی است که بسته به شرایط اقلیمی، طبیعی و جغرافیایی هر منطقه تغییر میکند.

سالانه در نقاط مختلف دنیا، جان و مال بسیاری از مردم بر اثر سیل به مخاطره می افتد و میلیونها تن خاک ارزشمند به وسیله ی سیل تخریب می شود. سیل یکی از زیان‎بارترین بلایای طبیعی جهان محسوب می‎شود، بررسی‎های آماری نشان داده است که حدود ۷۰ درصد خسارات بلایای طبیعی در ایران ناشی از سیلابها می باشد. روشن شده است که با گذشت زمان سهم بارش های اواخر زمستان و اوایل بهار در رژیم ایران در حال افزایش است. از آنجایکه بارش های این موقع از سال عمدتاً از نوع ریزش های مایع است، به نظر می رسد که با گذشت زمان خطر سیلاب های بزرگ در کشور افزایش می یابد.
بر اساس نقشه های پیش یابی مدل TCC، مدل پیش بینی میان مدت آب و هوا منطقه اروپا (ECMWF)و مدل احتمالاتی JMA : در اثر فعالیت مناسب منطقه همگرایی دریا سرخ که دانشمندان پدیده “ال نینو” را عامل این وضع می‌دانند: دمای آب دریاها اکنون پنج درجه بیش‌تر از حد معمول است و همین موجب شرایط بحرانی جوی شده و همین منادی یک “ال نینو”ی قوی و جدید باشد. نتیجه پیش یابی های اقلیم شناسی نشان می دهد که در فصل بهار ۱۳۹۶ جریانات بارشی بر روی حوضه دریا سرخ، شبه جزیره عربستان تا دریا خلیج فارس و جنوب غرب ایران به صورت تمایل به فراتر از نرمال های بلند مدت به عبارتی ۳۰ الی ۴۰ درصد بیشتر از نرمال دیده می شود، چنین شرایطی نشان می دهد، که مناطقی از غرب و جنوب غرب ایران و مناطقی از حاشیه دریا خلیج فارس و نواحی از دامنه های زاگرس در جنوب کشور پتانسیل دریافت بارش ها تا حدود نرمال و حتی فراتر از نرمال را خواهند داشت. در سایر مناطق کشور محدوده رنج مجموع بارش در سطح کشور بین نرمال تا ۱ میلی متر در روز کمتر از نرمال های بلند مدت دیده می شود.
امید است که اداره کل مدیریت بحران استان لرستان، و بالتبع کار گروه های مخاطرات طبیعی مستقر در فرمانداری ها با همکاری اداره کل هواشناسی استان این پیش بینی های آب و هوایی رو به صورت دوره ای ماهانه یا فصلی رصد کنند تا حتی الامکان مدیریت ریسک رو در سرلوحه اقدامات خود قرار دهند و از مدیریت بحران دوری گزینند.

ماخذ نقشه: پایگاه پژوهشکده اقلیم شناسی
منابع و ماخذ
مسعودیان ، سید ابوالفضل و محمد رضا کاویانی (۱۳۸۷) اقلیم شناسی ایران، انتشارات دانشگاه اصفهان، اصفهان.
مهدی نسب، مهدی؛ طاوسی، تقی؛ میرزایی، رضا(۱۳۹۳) پیش بینی احتمال وقوع سیل و حداکثر بارش متحمل زیر حوضه پلدختر با استفاده از روش سری های جزیی، فصلنامه علمی پژوهشی اکوسیستم های طبیعی ایران، سال پنجم، شماره اول، بهار، ۱۰۹- ۹۷٫
مهدی نسب، مهدی؛ نگارش، حسین؛ طاوسی، تقی(۱۳۹۴) مدل سازی بارش- رواناب حوضه آبریز کشکان بر اساس مدل های آماری، فصلنامه علمی پژوهشی و ISC جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال ۲۶، شماره پیاپی ۵۸، شماره ۲، تابستان، ۸۴- ۶۷٫
نقشه هایی مدل آژانس هواشناسی ژاپن JMA مرکز آب و هوایی توکیو TCC ، مدل پیش بینی میان مدت آب و هوا منطقه اروپا (ECMWF)
مهدی مهدی نسب / بلوطستان