زنان همواره از نقشی کلیدی در سطح جامعه برخوردار بوده و بعنوان بخش تاثیرگذاری در اجتماع به شمار می روند. نقش زنان در توسعه کلیدی بوده از این رو در تحول همه جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می گردد. شاخص توسعه انسانی برای زنان در استان لرستان با توجه به آمارهای رسمی بسیار ناچیز بوده و این امر با نرخ بیکاری ۴۵درصدی در بین این قشر مبین وضعیت نگران کننده اشتغال زنان در لرستان است.ی در میزان اشتغال زنان در سطح جامعه لرستان آشکار است.
از جمله نکات مغفول مانده در جامعه لرستان در صد پایین اشتغال زنان بعنوان یکی از بخش های اصلی جامعه است که در استان لرستان به شکل قابل ملموسی در حال گسترش است.بیکاری از جمله نکات قابل تامل در بین زنان لرستانی به شمار رفته به طوری که جامعه زنان در حوزه اشتغال سهم بسیار ناچیزی را در استان لرستان به خود اختصاص داده و غالب زنان لرستانی در زمره زنان خانه دار محسوب می شوند که بسیار تامل برانگیز است.
استاندار لرستان در زمینه مسئله اشتغال زنان می گوید: با توجه به میانگین دو برابری نرخ بیکاری لرستان نسبت به کشور، نرخ بیکاری قشر بانوان در این استان نیز حدود ۴۵ درصداست. وی در مراسم تجلیل از بانوان شاغل استانداری لرستان که به مناسبت روز زن برگزار شد، افزود: این میزان بیکاری نگران کننده است و این در حالی است که نیمی از جمعیت استان و بخش اعظمی از سرمایه های انسانی استان را زنان تشکیل می دهند.بازوند با اشاره به نقش ویژه زنان در توسعه و پیشرفت تصریح کرد: کار آسیب شناسی در خصوص بن بست های اقتصادی لرستان در سال گذشته انجام شده که امید می رود با توجه به آسیب های شناسی انجام شده و رفع آنها، امسال شاهد کاهش بیکاری در لرستان باشیم.نماینده عالی دولت در لرستان گفت: در این راستا تصمیماتی در خصوص انتصاب بانوان در برخی پست های مدیریتی استان اتخاذ شده تا از توانمندی بانوان استان در این خصوص استفاده شود.
دکتر علی مهری پور استاد دانشگاه و جامعه شناس نیز به همشهری گفت: نه تنها جامعه لرستان که به طور نسبی بیشتر جوامع برای زن بعنوان کنشگر اجتماعی خیلی محافظه کارانه نقش قائلند.وی افزود: زن در لرستان به دلیل بافتار سنتی و نوع نگاه اجتماع تحت تأثیر تفکر سنتی قرار گرفته به نوعی که زن وسیله‌ای برای تأمین راحتی و آسایش مرد در خانه است و علاوه بر این دیگر نباید ایفای نقش کند. مهری پور خاطر نشان کرد: این فرهنگ سنتی و نوع نگاه به زن فرصت مشارکت اجتماعی نداده و همین فرهنگ در جامعه سنتی لرستان نهادینه شده و هر روز باز تولید می شود و زنان را به ابزاری برای خانه داری تبدیل خواهد کرد.
بر پایه این گزارش یکی از عواملی که در بیکاری زنان در استان مؤثراست، عدم آموزش به زنان است گرچه بر اساس آمارهای رسمی نسبت زنان تحصیلکرده ما از مردان استان روبه افزایش است اما متاسفانه دختران ما به دلیل تفکرات سنتی خانواده های خود و تفکر مرد سالارانه که مرد را بر زن ترجیح می‌دهند،در بازار کار نیز همین نگاه حکمفرما بوده و در افزایش نرخ بیکاری زنان لرستانی نقشی غیر قابل انکار دارد.
سارا میثاقی فرهنگی لرستانی که در یکی از دبیرستان های دخترانه به تدریس اشتغال دارد به همشهری گفت:در بررسی موانع مشارکت زنان لرستان زمینه های فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی دخیل در بیکاری زنان را نمی توان کاملاً از هم تفکیک کرد و اعتقاد دارم زمینه های اجتماعی اشتغال زنان لرستانی از موانع فرهنگی و اقتصادی آنان جدا نیست ولی با این حال مهم‌ترین راه دست‌یابی به توسعه فرهنگی، آموزش و پرورش زنان است و در این راستا دو نهاد مدرسه و خانواده مهم‌ترین عوامل در آموزش، تربیت و جامعه پذیری زنان لرستانی و نیل به اشتغال است.
وی افزود: در کنار این عوامل نکته ایی دیگر نیز نهفته است وآن اینکه دولت نیز چندان رغبتی به اشتغال زنان نداشته و به راحتی در معدود فرصت های استخدامی به خوبی این تفکیک جنسیتی و تمایل به مردان در استخدام ها پیداست.
باید اذعان داشت که برخی موانع اشتغال زنان در استان لرستان ، موانع توسعه‌ای است که به ساختار استان و محرومیت تاریخی آن ارتباط داشته و بخش دیگر آن نیز موانع غیر توسعه ای و غیر ساختاری است که اگر بشیتر از عامل نخست نباشد کمتر از آن نیست. از عوامل مهم دخیل در موانع توسعه ایی می توان به عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اشاره و عومل دخیل در موانع غیر توسعه ای نیز به ویژگی های شخصیتی و فیزیولوژی زنان باز می گردد. انتظار می رود با شناخت موانع مشارکت زنان در جامعه و توجه جدی تر دولت در این زمینه و آگاهی و حرکت خود زنان، این نیروی بالقوه در توسعه لرستان به کار گرفته شود.بستر سازی برای ارتقاء زنان به سطوح بالای شغلی ،فرهنگ سازی در خصوص اشتغال زنان و تأثیرگذاری آن بر بنیان های اقتصادی و فرهنگی خانواده ، استفاده از پتانسیل های بانوان لر در عرصه مدیریت به عنوان عامل انگیزش – مدیریت و هدایت برنامه ها و پروژه های رشد وتوسعه در لرستان و توجه به اهمیت مساوات و عدالت اجتماعی و اقتصادی، با اتخاذ مصوبه های قانونی برای افزایش سهم بانوان در استخدام ها از سوی دولت در لرستان از جمله راهکارهایی است که می تواند به برون رفت از وضع موجود منجر شود.
عباس دارایی/ بلوطستان
این مطلب در روزنامه همشهری چهارشنبه ۲/۲/۱۳۹۴منتشر شده است
