اصالت و ریشه هر فردی به مکانی است که در آن به دنیا آمده است و زبان یکی از مهمترین و اصلی‌ترین مولفه‌های اصالت یک فرد است. زبان در دنیا نه تنها به عنوان یک وسیله ارتباط بیان می‌شود بلکه نشان دهنده روند تکامل بشر است. زبان‌های مختلف در دنیا به فراخور زمان خویش از فراز و نشیب‌های فراوانی برخوردار بوده‌اند، برخی زبان‌ها در طول تاریخ از میان رفته‌اند و برخی نیز در مرور زبان به وجود آمده‌اند اما آنچه حیاتی است ارزش‌گذاری و حفاظت از یک زبان و گویش است که موجب ماندگاری و افزایش طول عمر آن می‌شود.
کمتر استانی در کشور یافت می‌شود که به زبان و گویش محلی‌شان در آنها صحبت نشود اما گویش محلی لرستان کم‌کم در حال فراموشی است.
حفظ اصالت زبان و گویش لری ضروری است
در این زمینه رضا کوشکی کارشناس ارشد ادبیات فارسی به همشهری می گوید:گویش لری یکی از کهن ترین و قدیمی ترین زبان‌های ایران زمین است که سابقه حیات چند صد ساله دارد و زمانی یکی از مهمترین زبان‌ها و گویش‌های غرب کشور بوده و این گویش درمحدوده ایی از مناطق جنوبی وغربی ایران از پرکاربردترین و رایج‌ترین گویش های روز بوده است.این کارشناس ارشد ادبیات اظهار کرد: امروز حفظ اصالت زبان و گویش لری از نیازهای ضروری است و تمام لرستانیهای داخل و خارج استان باید به این زبان ارزشمند توجه بیشتری داشته باشند. وی می افزاید: این زبان به دلیل پیشرفت‌های تکنولوژیکی، مهاجرپذیر بودن استان و افزایش ورود مهاجران به لرستان کم کم در حال فراموشی است. زبان لری امروز در برابر خطر تحقیر و تحریف نیازمند حمایت و افزایش بهادهی این اصالت است تا بار دیگر در گذرتاریخ راه خود را طی کند.
صدا و سیما و نقش آن در فراگیر کردن گویش محلی
اندیشه گودرزی شاعر و فعال ادبی لرستانی مقیم تهران هم به برخی بی تفاوتی ها در این زمینه اشاره کرده و به همشهری گفت: از دهه‌های گذشته برخی نهادها و دستگاه‌ها به دلیل تاثیرگذاری و فراگیربودن نتوانستند در افزایش فراگیری و گرایش مردم استان به زبان اصیل لری موثر عمل کنند.
وی تصریح کرد: عدم برگزاری برنامه‌های سنتی و آیینی استان به زبان لری، گنجانده شدن برنامه‌هایی به زبان فارسی در صدا و سیمای لرستان و برخی رفتارها در سال‌های گذشته مانند دوبله برخی بلوتوث های طنز به زبان محلی لرستانی توسط برخی افرادسودجوی کلوپی موجب شد تا این زبان دچار استهزا و تحقیر شده و دیگر کمتر کسی به گفت و شنودهای محاوره‌ای در استان به زبان لری بپردازد.
گودرزی خاطر نشان کرد زبان لری و توجه به اصالت این زبان باید جایگاهی ویژه در رسانه‌های استان لرستان داشته باشد و در این بین نقش رسانه ملی استانی غیر قابل انکار است
هدف از ایجاد صدا و سیمای استان‌ها رویکرد بومی و اشاعه فرهنگ بومی استان ها بوده است. شبکه‌های استانی باید با آداب و رسوم و زبان محلی استان‌ها مطابقت داشته باشد. وی تصریح کرد: زبان معیار در رسانه ملی فارسی به عنوان زبان رسمی کشور است اما باید به زبان بومی و محلی نیز در صدا و سیمای استان توجه شود. گویش و زبان هویت هر جامعه ایی هستند و نباید به دید آسیب زا به آن نگریسته و لذا با ید با اشاعه آن در حفظ اصالت و هویت لری خویش بکوشیم.
گویش‌ها به قدری اهمیت دارند که باید در کنار زبان رسمی آموزش داده شوند
مهدی رضایی دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات فارسی به همشهری گفت:مهمترین نکته ایی که درمقوله زبان نباید موردتشکیک قرارگیرد تفاوت زبان با لهجه و گویش است. بطوری که زبان به معنای نشانه‌هایی است که منظور یک موجودی را برای طرف مقابلش بیان می‌کند اما از لحاظ علمی زبان باید دستگاه تولید آوا یعنی حنجره را دارا باشد، دارای ساختمان دستوری و گرامر باشد، همچنین با مجموعه‌ای از واژگان ساخته شده باشد و برحسب نیاز بتواند آن را پشتیبانی کند.
وی با تاکید بر اینکه هر آوایی که این ویژگی را داشته باشد زبان نامیده می‌شود، گفت : پژوهشگران هیچ زبانی را بر زبان دیگر ترجیح نمی‌دهند و برتر از یکدیگر نمی‌دانند چون هیچ زبانی قابل قیاس با زبان دیگر نیست. رضایی لری را گویش می داند و می گوید: لری به دلیل نداشتن بار ملی یعنی اینکه زبان رسمی کشور نیست نمی‌تواند یک زبان تلقی شود و همان گویش است.
وی تصریح کرد:بر اساس اصل ۱۵ قانون اساسی این گویش‌ها به قدری اهمیت دارند که باید در کنار زبان رسمی آموزش داده شوند،آموزش و پرورش و خانواده‌ها نیزاز آنجایی که اصول تربیت درست کودکان مبتنی بر اصل‌های زبانی را به درستی رعایت نکرده‌اند و لذافرزندان خانواده‌ها بر اساس آن شیوه‌هایی که سیستم آموزشی و خانواده‌ها به آنها تعلیم داده عمل می‌کنند و اگر نهادهای فرهنگی نتوانند به خوبی در این زمینه عملکرد مناسبی داشته باشند رسانه‌ها نیز نمی‌توانند چیزی برای عرضه داشته باشند.
یک استاد دانشگاه به همشهری گفت:هم اکنون مردم لرستان به صورت شایسته و بایسته به این زبان نگاه نمی‌کنند و این موضوع باید از خانواده‌ها و نهادها آغاز شود و رسانه به عنوان عنصر فراگیرتر آن را عرضه کند.وی می افزاید: البته معتقدم دراین میان هنوز باید زبان اداری ما فارسی باشد اما حضورگویش لری را باید از خانواده‌ها شروع کنیم و یک برنامه کلی برای دانشگاه‌ها در این زمینه داشته باشیم.
این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: اگر یکی دیگر از دلایل بی‌توجهی به زبان لری را از دست رفتن کارکرد برخی واژگان لری در دنیای امروز بدانیم اما باید بپذیریم که نوگرایی در زبان‌ها به معنای مرگ آنها نیست، برخی واژه‌ها فقط جنبه تحقیقاتی دارند و واژه‌های دیگر به صورت کاربردی وارد زبان‌ها می‌شوند اما این به معنای مرگ یک زبان و گویش نیست پس اگر برخی واژه‌ها دیگر در زبان محلی نیست نباید به این معنا تعبیر شود که این زبان دیگر وجود ندارد.
مهدکودک‌ها زبان لری را به کودکان بیاموزند
برای فراگیرکردن و رواج لری صحبت کردن درلرستان می توان گفت،خانواده‌ها باید اجازه دهند مهدکودک‌ها در کنار سایر برنامه‌های آموزشی زبان لری را نیز به کودکانشان بیاموزند و توجه کنند که توجه به زبان لرستان به معنای بازگشت به گذشته نیست چون هر زبانی برای خود یک شخصیت و یک جهان‌بینی خاص دارد. می‌توان گفت نباید اجازه داد مهاجرت‌ها از هر نوعی که هست موجب شود اصالت و فرهنگ لرستانی به فراموشی سپرده شود زیرا این آیین و سنت سالیان دراز به قدمت هزاران سال است که در این سرزمین وجود داشته و نابودی آنها به معنای نابودی گذشته‌های این سرزمین است.
