پایان نامه، چکیده ای از علم و دانش دانشجویان در طی دوران تحصیل است که به عنوان یافتههای علمی فارغ التحصیلان دانشگاهی به شمار می رود.معضل فروش پایان نامههای دانشجویی که در سالهای اخیر افزایش یافته و به یک فرایند تعمیم یافته در سراسر دانشگاههای کشور تبدیل شده، به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی لرستان نیز سرایت کرده است.
پدیده «پایان نامه فروشی» و «کپی برداری علمی» در حالی از عمده ترین چالشهای علمی در حوزه آموزش عالی لرستان به شمار میرود که ضعف نظارت دانشگاههای لرستان بر نحوه پذیرش پایان نامه ها، بی تفاوتی یا نگاه آسانگیر برخی اساتید راهنما به پایان نامههای دانشجویی، مطابقت نداشتن پایاننامههای نوشته شده با نیازهای استان، سرقت پایان نامه و برخورد نشدن با موارد تخلف از دیگر معضلات بزرگی هستند که در دانشگاههای لرستان وجود دارد و غیر قابل انکار است.
پایاننامههای فروشی
یک استاد دانشگاه در گفتگو با بلوطستان میگوید: معضل فروش پایان نامه مختص لرستان نیست و متاسفانه بسیاری از دانشگاههای ایران با این چالش روبهرو هستند.
«رضا حسینی» میافزاید: متاسفانه این اصل که پایان نامه محصول روزها و ماهها کسب دانش دانشجوست، به فراموشی سپرده شده است چون خود دانش به حاشیه رانده شده و مورد توجه بسیاری از دانشجویان نیست.
«مدرکگرایی» مهم تر از تحصیل و درس خواندن
حسینی در خصوص چرایی به حاشیه رفتن دانش در بسیاری از دانشگاهها بیان می کند: چند سالی است «مدرکگرایی» مهم تر از تحصیل و درس خواندن و رشد علمی شده و طبیعی است وقتی برای شما دریافت مدرک به هر قیمتی مهم باشد، کسب دانش بی قیمت و بی ارزش میشود.
وی می گوید: از آن جا که نگارش تجربه ها و آموخته های دانشگاهی به مطالعه، تحقیق و صرف زمان نیاز دارد و برخی از افرادی که وارد دانشگاه ها می شوند فاقد چنین بنیه و توانی هستند بنابر این گرایش به سمت سوء استفاده های پژوهشی و سرقت علمی زیاد می شود.
سختگیری وجود ندارد
یک کارشناس ارشد علوم سیاسی که فارغ التحصیل دانشگاه لرستان است نیز به بلوطستانمیگوید: در دانشگاههای استان برای ارائه پایان نامه سختگیری زیادی صورت نمیگیرد.
عادی شدن خرید و فروش پایان نامه در دانشگاههای لرستان
“مسعود جودکی ” می افزاید: فروش پایان نامه و ارائه پایان نامههای خریداری شده در دانشگاههای لرستان عمومیت یافته و کاملا عادی شده است به طوری که خیلی از دانشجویان به بهانه داشتن مشغله کاری، پایان نامههای خود را با پرداخت هزینهای میخرند و به دانشگاه ارائه میدهند.
خرید پایان نامه دانشجویی با ۴۰۰هزار تومان
وی قیمت تمام شده برای یک پایان نامه دانشجویی را بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان عنوان کرده و بیان می کند: قطعا اگر از مسئولین دانشگاهی در استان ما سوال شود این مساله را انکار می کنند اما واقعیت این است که معضل پایان نامه به یک اپیدمی تبدیل شده و با بی تفاوتی اساتید به یک موضوع عادی مبدل شده است.
سرقت پایان نامه
یکی دیگر از اساتید دانشگاهی در گفتگو با بلوطستان می گوید: متاسفانه برخی از دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاههای آزاد و دولتی دست به سرقتهای علمی میزنند و از پایان نامههای دیگران استفاده میکنند.
“احمد لطفی ” می افزاید: سال های قبل که در یکی از دانشگاههای لرستان تدریس می کردم بررسی هایی در این خصوص انجام دادم و متاسفانه متوجه شده ام بعضی از این پایان نامههایی که دانشجویان ارائه میدهند، قبلا در دانشگاههای دیگر ارائه شده اند.
ضعف استادان راهنما
وی گسترش معضل فروش پایان نامه را از ضعف استادان راهنما میداند و بیان می کند: استاد باید با پرسیدن سوال از دانشجو متوجه شود که این مطلب کپی برداری است یا نوشته خود دانشجوست.این استاد دانشگاه می گوید: نظارت اجرایی بر پایاننامهها یکی از عمده ترین راهکارها برای کاهش میزان تقلب در ارائه پایان نامه خواهد بود.
سرقت برگههای پایان نامه
لطفی می افزاید: تابستان سال گذشته برای انجام کاری تحقیقی سراغ پایان نامه های دانشجویی در کتابخانه یکی از دانشگاههای لرستان رفتم که در کمال تعجب دیدم صفحه هایی از پایاننامهها به سرقت رفته است به طوری که نه تنها دانش موجود در پایان نامهها سرقت شده، بلکه برگ برگ پایان نامهها نیز کنده و از کتابخانه بیرون برده میشود.
این دانشگاه، سرقت علمی را تاسف بار میداند و میگوید: دانشجو علاوه بر سرقت علمی، آسیب عمیقی به حوزه علم و فرهنگ وارد میکند که جبران آن آسان نیست.
بر پایان نامهها نظارت داریم
رئیس دانشگاه لرستان هم در این خصوص در گفتگو با بلوطستان میگوید: تاکنون مواردی از تقلب در پایان نامه های این دانشگاه مشاهده نشده است.«دکتر خسرو عزیزی» می افزاید:وزارت علوم لیستی از دانشگاههای که دارای تقلب های چاپ مربوط به مقالات و پایان نامه ها بود منتشر کرده و خوشبختانه نام دانشگاه لرستان در این لیست مشاهده نمی شود.
پایان نامه یکی از مهم ترین کارکرد های دوره های آموزش عالی
وی ادامه می دهد: یکی از مهمترین کارکردهای دوره های آموزش عالی و دانشگاه ها تولید علم و ارزش افزوده ای است که دانشجو پس از پایان این دوره ها موظف است دستاوردهای علمی خود را در چارچوب یک طرح پژوهشی به نام «پایان نامه» ارایه دهد.
دانشگاه منبع تامین اعتبار و چاپ پایان نامه است
وی بیان می کند: منبع تامین اعتبار و چاپ پایان نامه دانشگاه است و کیفیت کار یک پایان نامه ابتدا در شورای تحصیلات تکمیلی تصویب می شود و هیات داوران در این خصوص نظر می دهند.
کمیته انضباطی با تخلف احتمالی هیات داوران و استاد راهنما برخورد می کند
رئیس داشگاه لرستان می گوید: اگر نویسنده مسئول ، استاد راهنما باشد مسئولیت هرگونه ایرادات این نوشتار علمی برعهده استاد راهنماست و هیات علمی و استاد راهنما اگر محرز شود در تخلفی سهیم بوده اند کمیته انضباطی هیات علمی را مجازات می کند.
دکتر عزیزی خاطر نشان می کند: اگر محرز شود در تدوین پایان نامه ای تخلفی صورت گرفته نحوه برخورد با متخلفان دانشگاهی اعم از استاد، دانشجو و کارمندان آییننامه خاص خود را دارد که بر اساس آییننامه، برخورد لازم صورت می گیرد.
نظارت نماینده ناظر تحصیلات تکمیلی بر روند کار پایان نامه
وی با اشاره به این که در دانشگاه لرستان یک نماینده ناظر تحصیلات تکمیلی بر روند کار نظارت دارد، میافزاید: چنانچه پایان نامهای با مشکل روبهرو شود، استاد راهنما با پرسیدن سوال از دانشجو خواهد فهمید که خود فرد پایان نامه را انجام داده یا آن را خریداری کرده است.
عزیزی با اشاره به روند پذیرش پایان نامههای دانشجویی بیان می کند: موضوع پایان نامه در گروه پیشنهاد میشود و بعد از تایید پیشینه پایان نامه از سامانه «ایران داک» موضوع تایید شده و سپس پروپزال آن در شورای تحصیلات تکمیلی بررسی و در نهایت تصویب خواهد شد.
عدم رغبت بخش اجرایی استان به پروزه های تحقیقاتی
رئیس دانشگاه لرستان تصریح می کند: برخی پایان نامهها به صورت علمی تهیه میشونداما متاسفانه بخش اجرایی لرستان به استفاده از این پروژههای تحقیقاتی رغبتی نشان نمیدهد.
هدایت پایان نامهها به سمت تقاضامحوری
خسرو عزیزی با بیان اینکه قصد داریم پایان نامهها را به سمت تقاضامحوری و مشتری مداری سوق دهیم،می افزاید: به معاون پژوهشی دانشگاه لرستان دستور داده ایم که دانشگاه به سمت ماموریت گرا شدن در حرکت باشد و کار پژوهشی و تخصصی در راستای رفع نیازهای جامعه قرار گیرد.