نشریه اینترنتی بلوطستان: رخداد عظیم انسانی کربلا، در گذر از منشور فرهنگ ایرانی، طیف رنگی و رنگارنگ مراسم محرم را پدید آورد. این مراسم آیینی که در شرایط سیاسی-اجتماعی و در زمینه‌های فرهنگی، ایران آن روزگار و به مرور زمان شکل گرفت نقطه کانونی درخشانی شد که در همه‌ی دوره‌های بعد بر سیر تاریخ این سرزمین اثر گذاشت. فرهنگ ایرانی بدلیل پیشینه و دارا بودن زمینه‌ی خاص مراسم آیینی مانند چَمَر در فرهنگ لری و میرنوروزی در فرهنگ کردی این رخداد را پذیرا شد. اعتقاد توده مردم به هم‌دردی و شرکت در عزاداری شاید به مراسم آیینی سوگ سیاوش برسد. سیاوش قهرمان و شاه‌زاده پاک‌دامن ایرانی که مادری ناتنی بر او خشم می‌گیرد و به نیرنگ او را به آتش می‌فرستد تا بمیراند یا فراری به سرزمین دشمن و کشته شدن نماید که مظلومیت و بی‌گناهیش سوگ را به همراه دارد.

سوگواری، آیین تطهیر و تزکیه نفس است. تطهیر و تزکیه ترجمه Catharsis از اصطلاحات مشهود نقد ادبی است. در اروپا Purgation یا Purification ترجمه می‌شود. Catharsis به معنای سبک شدگی است. و چون مخاطب بعد از دیدن تراژدی از این که خود گرفتار این حادثه نشده احساس سبک شدگی می‌کند. مرگ دل‌خراش قهرمان در تراژدی باعث کاتارسیس می‌شود و به عبارت دیگر تعریفی دیگری از نمایش سوگ می‌باشد. نماش سوگ، برگزاری بزرگ‌داشت‌ها، از امور مطلوب و پسندیده است، اما این بدیهی است که هر قوم و ملتی در شکل و شیوه اجرای این بزرگ‌داشت‌ها آداب و رسوم مخصوص به خود را دارند، بطوریکه عزاداری و سوگ‌واری در بین قوم لر با دیگر اقوام ایرانی متفاوت است و نمودی از اجدادشان در دوران هخامنش و ساسانی است که به آن گل‌گیران می‌گویند. لرها برای بهترین و عزیزترین رفتگان خود، تن و جانشان را با گل آغشته می‌کنند و به عبارت دیگر عزادار بودن خود را اعلام می‌کنند، کریم‌خان زند لر نیز وقتی شاه اسماعیل سوم درگذشت برای احترامش به سبک لرها خود و اطرافیانش را به گل آغشته ساختند. گل گیران نمایش آیینی و میراث ناملموس و ملی می‌باشد. در لغت‌نامه دهخدا گِل‌مالی کردن. (مص مرکب) شستن یا مالیدن گل بر چیزی بمنظور پاکیزه کردن آن از لکه‌ی چربی و گل آگین کردن تعریف می‌شود و مردمان لر با گل آگین کردن تن جان خود، در روز عاشورا پاکیزه و تزکیه شده برای امامشان که مظهر مظلومیت و رحمت است، چمر می‌گیرند. آیین «چَمَر» بی‌شک یکی از باستانی‌ترین آیین‌های برجای مانده در سرزمین ایران است که بعد از اسلام با ارزش‌های ما مسلمانان گره خورده است. چمر نوعی مراسم ویژه سنتی، و نمایشی تصویری و عینی از آیین عزاداری محلی است که موسیقی آن چمرانه است؛ سُرنا و هم‌دمش دهل اسباب سوگواری را آماده می‌کنند. سرنا با دهل در فضایی حزن‌انگیز موسیقی‌ای چمرانه’ را ساز می‌کند و داغ را تازه می‌کنند، آنها درونی‌ترین و صادقانه‌ترین احساسات را از واقعیت عاشورا بیان می‌کنند و در این بین آیین گل‌مالی اجراء می‌شود و آب و خاک نیز سوگوار می‌شوند و شانه‌ها گل مالی می‌شوند و وقتی شانه‌ها “گِل‌مال” شود نشانه غمناک بودن انسان است. آغشته کردن تمام قامت در مراسم سوگ اوج فاجعه و اندوه را نشان می‌دهد چنان که به گِل نشستن کنایه از اوج اندوه است. در آخر می‌توان قویاً اظهار داشت که این عناصر ارزشمند، با ذوق و قریحه انسانی و خلاقیت و هنر نمایشی از سوگ را برای عزیز از دست رفته از دریچه منشور فرهنگ ایران – اسلامی نمایش می‌دهند که می‌توان آن را در قلمرو تعزیه به شمار آورد که در روز ۱۰ محرم عزاداری سنتی با عزاداری مذهبی پیوند می‌خورد .

نشریه اینترنتی بلوطستان: رخداد عظیم انسانی کربلا، در گذر از منشور فرهنگ ایرانی، طیف رنگی و رنگارنگ مراسم محرم را پدید آورد. این مراسم آیینی که در شرایط سیاسی-اجتماعی و در زمینه‌های فرهنگی، ایران آن روزگار و به مرور زمان شکل گرفت نقطه کانونی درخشانی شد که در همه‌ی دوره‌های بعد بر سیر تاریخ این سرزمین اثر گذاشت. فرهنگ ایرانی بدلیل پیشینه و دارا بودن زمینه‌ی خاص مراسم آیینی مانند چَمَر در فرهنگ لری و میرنوروزی در فرهنگ کردی این رخداد را پذیرا شد. اعتقاد توده مردم به هم‌دردی و شرکت در عزاداری شاید به مراسم آیینی سوگ سیاوش برسد. سیاوش قهرمان و شاه‌زاده پاک‌دامن ایرانی که مادری ناتنی بر او خشم می‌گیرد و به نیرنگ او را به آتش می‌فرستد تا بمیراند یا فراری به سرزمین دشمن و کشته شدن نماید که مظلومیت و بی‌گناهیش سوگ را به همراه دارد.

سوگواری، آیین تطهیر و تزکیه نفس است. تطهیر و تزکیه ترجمه Catharsis از اصطلاحات مشهود نقد ادبی است. در اروپا Purgation یا Purification ترجمه می‌شود. Catharsis به معنای سبک شدگی است. و چون مخاطب بعد از دیدن تراژدی از این که خود گرفتار این حادثه نشده احساس سبک شدگی می‌کند. مرگ دل‌خراش قهرمان در تراژدی باعث کاتارسیس می‌شود و به عبارت دیگر تعریفی دیگری از نمایش سوگ می‌باشد. نماش سوگ، برگزاری بزرگ‌داشت‌ها، از امور مطلوب و پسندیده است، اما این بدیهی است که هر قوم و ملتی در شکل و شیوه اجرای این بزرگ‌داشت‌ها آداب و رسوم مخصوص به خود را دارند، بطوریکه عزاداری و سوگ‌واری در بین قوم لر با دیگر اقوام ایرانی متفاوت است و نمودی از اجدادشان در دوران هخامنش و ساسانی است که به آن گل‌گیران می‌گویند. لرها برای بهترین و عزیزترین رفتگان خود، تن و جانشان را با گل آغشته می‌کنند و به عبارت دیگر عزادار بودن خود را اعلام می‌کنند، کریم‌خان زند لر نیز وقتی شاه اسماعیل سوم درگذشت برای احترامش به سبک لرها خود و اطرافیانش را به گل آغشته ساختند. گل گیران نمایش آیینی و میراث ناملموس و ملی می‌باشد. در لغت‌نامه دهخدا گِل‌مالی کردن. (مص مرکب) شستن یا مالیدن گل بر چیزی بمنظور پاکیزه کردن آن از لکه‌ی چربی و گل آگین کردن تعریف می‌شود و مردمان لر با گل آگین کردن تن جان خود، در روز عاشورا پاکیزه و تزکیه شده برای امامشان که مظهر مظلومیت و رحمت است، چمر می‌گیرند. آیین «چَمَر» بی‌شک یکی از باستانی‌ترین آیین‌های برجای مانده در سرزمین ایران است که بعد از اسلام با ارزش‌های ما مسلمانان گره خورده است. چمر نوعی مراسم ویژه سنتی، و نمایشی تصویری و عینی از آیین عزاداری محلی است که موسیقی آن چمرانه است؛ سُرنا و هم‌دمش دهل اسباب سوگواری را آماده می‌کنند. سرنا با دهل در فضایی حزن‌انگیز موسیقی‌ای چمرانه’ را ساز می‌کند و داغ را تازه می‌کنند، آنها درونی‌ترین و صادقانه‌ترین احساسات را از واقعیت عاشورا بیان می‌کنند و در این بین آیین گل‌مالی اجراء می‌شود و آب و خاک نیز سوگوار می‌شوند و شانه‌ها گل مالی می‌شوند و وقتی شانه‌ها “گِل‌مال” شود نشانه غمناک بودن انسان است. آغشته کردن تمام قامت در مراسم سوگ اوج فاجعه و اندوه را نشان می‌دهد چنان که به گِل نشستن کنایه از اوج اندوه است. در آخر می‌توان قویاً اظهار داشت که این عناصر ارزشمند، با ذوق و قریحه انسانی و خلاقیت و هنر نمایشی از سوگ را برای عزیز از دست رفته از دریچه منشور فرهنگ ایران – اسلامی نمایش می‌دهند که می‌توان آن را در قلمرو تعزیه به شمار آورد که در روز ۱۰ محرم عزاداری سنتی با عزاداری مذهبی پیوند می‌خورد .