انتشار گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور که حاکی از پایین بودن “ثبت نزاع های همراه با خشونت” در استان لرستان نسبت به کشور، در پایگاه  خبری یافته نیوز، واکنش ها و اظهار نظرهایی را از سوی مخاطبان آن پایگاه به دنبال داشت که با مروری بر خبر مذکور و نظرات منتشر شده ذیل آن پرسش ها و ابهاماتی ایجاد می شود.

خبر مذکور حاکی از آن است که بیشترین جرایم خشن کشور (به نسبت جمعیت) متعلق به استان های چهارمحال و بختیاری، اردبیل، کهگیلیویه و بویراحمد، البرز و زنجان است، در حالی که استان لرستان در جدول منتشر شده در رتبه ۲۱ است، یعنی اگر ۳۱ استان کشور را در سه گروه “استان های با جرایم خشن بالا”، “استان های با جرایم خشن متوسط” و “استان های با جرایم خشن پایین” تقسیم کنیم، لرستان جزء سومین دسته از استان هاست.

 یک مطالعه میدانی تطبیقی بین  استان لرستان و البرز (که بنده تجربه سکونت و ارتباط با  هر دو استان را دارم) هر بررسی کننده ای را قانع می کند که فی الواقع “نزاع های همراه جرایم خشن” در آن حد که به ثبت سازمان های رسمی برسند در استان البرز (رتبه چهارم جدول) به مراتب بیشتر از لرستان است، بنابراین به نظر من جدول مذکور می تواند حاکی از واقعیات جامعه باشد، اما به نظر می رسد که بسیاری از خود لرستانی ها با بنده موافق نیستند.

البته من و مخالفان می توانیم به مشاهده و تحقیق خود ادامه بدهیم، اگر بررسی بیشتر و موشکافانه تر مشخص کند حق با بنده است، یعنی میزان جرایم خشن در استان لرستان پایین باشد، آن گاه باید به این نتیجه رسید که احساس خشونت در لرستان بالاست؛ این مساله احتمالا بیش از هرچیزی ریشه در شیوه های بازنمایی لرستان در رسانه ها دارد، شیوه بازنمایی ای که نمونه آن همین روزها بر پرده های سینماهای کشور، در قالب تصاویر چماق به دست منسوب به لرستان، در پرده های تبلیغاتی فیلم ایران برگر در معرض تماشای عموم است.

البته این فقط به فرض آن است که بررسی موشکافانه تر مخالفان را قانع کند حق با بنده است! اما به راستی راه اثبات یا رد این ادعا چیست و آیا در دیالوگ ها و یادداشت نویسی های ژورنالیستی می توان به نتایج متقنی در این زمینه دست یافت؟اگر بنده در این یادداشت از ذکر استدلال های محکم برای خشن تر بودن البرز نسبت به لرستان ناتوان هستم، آیا مخالفان توانایی ذکر استدلال های محکم مبنی بر بالا بودن جرایم خشن در لرستان را دارند؟مروری بر استدلال های برخی مخالفان در ذیل گزارش منتشر شده در یافته نیوز نشان از این دارد که احتمالا مشکل اصلی ما در لرستان نه سطح بالای خشونت و نه حتی سطح بالای احساس خشونت، بلکه نوعی خودباختگی و احساس ضعف عمیق و ریشه دارد است.

طُرفه این که زمانی که گزارش های نامطلوب از استان لرستان منتشر می شود همگی آن ها را تایید می کنند، متقن می پندارند و در ذیل آن آه و ناله می کنند، اما وقتی گزارشی حکایت از مطلوب بودن هر موضوعی در استان می دهد به جای تحسین، خوشحالی و جشن و تفاخر، به هر دری می زنند که آن گزارش را باور نکنند!

مخاطبی در ذیل مطلب مذکور نوشته است: ” گمو نکم فلانی”

دیگری “بردیا” نام آورده است: “به این آمارها خیلی نمی توان یقین داشت چون بسیاری از آنها در هیچ مرجعی ثبت نمی شود. جای خالی پلیس و سایر متولیان امر این طور جاها خیلی خوب احساس می شود”.

گزارش یافته نیوز به استناد سازمان پزشکی قانونی کشور و بر اساس مراجعات به این سازمان رسمی قضایی کشور انتشار یافته است، به راستی کدام سازمان مسؤول و مطمئن تر از این مرجع باید آمار مذکور را تأیید نماید تا اعتماد به آن ممکن بشود؟

آیا اگر در همین گزارش رتبه استان لرستان زیر پنج بود همین “بردیا” ضمن تأیید و پذیرش درستی و اعتبار آن خیلی زود تیغ تیز انتقاد را متوجه فرهنگ بومی استان نمی کرد و از بی فرهنگی و بی کلاسی مردم لرستان و خشونت بالای آن ها حکایت نمی کرد؟

“ترکارانی” نوشته است: “این آمارها برای قوت قلب و ارتقاء مدیران است. خیلی قابل اتکا نیست. چرا که سعی می شود از انعکاس آمار واقعی جهت بد نشان دادن وجهه استان جلوگیری می شود. بنابراین برای تحلیل سیاسی خوب است ولی برای محققان و دانشگاهیان گمراه کننده است”.

باید پرسید چگونه است که مدیران لرستان برای “جلوگیری از بد نشان دادن وجهه استان” این گونه آمارهای غیر واقعی منتشر می کنند اما مدیران استان های بالانشین جدول، مثل چهارمحال و بختیاری ، و کهگیلویه و بویراحمد که همسایه ها و همتباران ما هم هستند از این هنر ها ندارند؟

پس چرا این هنر مدیران استانی برای بهبود وضعیت استان در گزارش های مربوط به بیکاری، خودکشی و فقر کارساز نمی شود؟ آیا مدیرانی که به ادعای جناب ترکارانی برای ارتقاء و قوت قلب میزان خشونت لرستان را کم اعلام می کنند با انتشار آمارهای مشابه کاری نمی کنند که لرستان پس از چند سال صدرنشینی در لیست استان های بیکار کشور جای خود را با استان دیگری عوض نمی کند؟

مخاطب دیگری با نام “داوود” نوشته است: “در سنجش آمار باید به رقم سیاه جرایم هم توجه نمود. جرایمی که هرگز کشف و یا بررسی نمی گردند. میزان جرایم در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای توسعه نیافته است. زیرا در کشورهای اروپایی به سبب آشنایی شهروندان با حقوق خود و در مواجه با جرایم از خود واکنش نشان می دهند و طرح دعوی می کنند ولی در کشورهای آفریقایی، حتی در برخورد با جرایم خشن شهروندان برای مطالبه حقوق شان اقامه دعوی نمی کنند. در آمار رسمی ارائه شده ی فوق، با فرض صحت استانی مانند سیستان نیز از کمترین میزان خشونت برخوردار است که موید استدلال مذکور است”.

ایشان باید توجه داشته باشند که به هر حال استان هایی که در لیست مذکور بُرده شده اند همه از یک کشور هستند، بنابراین این که جرایم در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای توسعه نیافته است یا نیست کمکی به تأیید یا عدم تأیید گزارش مورد بحث ندارد.

نام بُردن ایشان از استان سیستان و بلوچستان برای بنده سوال برانگیز است، ایشان از کجا می دانند که میزان ثبت نزاع در آن استان کشور حتما باید بالا باشد؟ اگر منظور ایشان نا امنی استان مذکور به خاطر مساله تروریسم است، ایشان لازم است به این نکته توجه داشته باشند که در گزارش از “ثبت نزاع” نام بُرده شده است، بنابراین خشونت های ناشی از تروریسم، بلایای طبیعی، بیماری ها و امثال آن مشمول گزارش مذکور نیستند.

البته همان طور که مثلا گزارش های مربوط به بیکاری کاملا دقیق نیستند زیرا انواع مختلف کار در برخی استان ها ممکن است متفاوت باشد، گزارش مربوط به خشونت در کشور هم بسته به تعریف های مختلف کمی تا قسمتی دقیق نیست، مثلا می توان این فرض را پذیرفت که استان های احتمالا عشایر نشین تر و روستانشین تر سیستان و بلوچستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد و  لرستان و امثال آن در ثبت رسمی خشونت ها کمتر از استان هایی مثل پایتخت اقدام کنند، با این حال دقت کنید که برخی از این استان ها در صدر و برخی در ذیل گزارش دیده می شوند.

به هر حال به فرض این که ثبت نشدن برخی جرایم دقت گزارش را پایین بیاورد، و در بدترین تعبیر، می توان رتبه لرستان را اندکی بالا یا پایین کرد، اما بعید است بتوان آن را از نیمه پایین جدول به نیمه بالای جدول کشاند!لذا می‌طلبد مردم و مسوولان، در زمینه‌ی القاء احساس امنیت در لرستان بیش‌تر تلاش کنند و با حساسیت بیش‌تری در مقوله بازنمایی رسانه‌ای وضعیت استان و مردم اقدام نمایند.

 ابراهیم خدایی نویسنده و فعال  رسانه ایی لرزبان
لینک یادداشت در یافته نیوز: http://yaftenews.ir/2014-08-22-19-23-33/8423-amniat.html