true
true
true
true
شهرستان کوهدَشت که در غرب استان لرستان قرار گرفته از نظر جغرافیایی در ۴۷ درجه و ۳۶ دقیقه درازای غربی، ۳۳ درجه و ۳۲ دقیقه پهنای شمالی و ارتفاع ۱۱۹۵ متری از سطح دریا قرار دارد.آب و هوای کوهدشت معتدل و نیمه خشک بوده و بیش ترین دمای هوا در این منطقه ۴۲ درجه و کمترین دما ۷- درجه است.
شهرستان کوهدشت به واسطه دشتهای حاصلخیز و پتانسیلهای طبیعی دارای عملکرد مثبتی در زمینه کشاورزی در غرب کشور و استان لرستان میباشد و از این شهرستان در سالیان گذشته به عنوان انبار غله استان نام میبردند اما در چند سال اخیر به دلیل خشکسالیهای پی در پی تولیدات این شهرستان کاهش کاملاً چشمگیری داشته است.
میانگین بارش شهرستان کوهدشت در چند سال اخیر کاهش خیلی زیادی داشته به طوری که در سال زراعی ۹۳-۹۴ میزان باراش شهرستان کوهدشت تا فروردین امسال حدود ۲۱۱ میلیمتر بوده که نسبت به سال زراعی گذشته که ۴۴۹ میلی متر بود بسیار پایینتر بوده و در حدود ۵۰ درصد کاهش داشته است.
ذخایر منابع زیر زمینی نیز در دشتهای کوهدشت و رومشکان کاهش ۱۹ متری را به واسطه برداشت بیرویه برای کاشت گیاهان آبدوست داشته در چندساله گذشته داشته است.
همچنین عواملی از قبیل عدم تکمیل طرح و زیرساخت مرتبط با کشاورزی شهرستان، مانند سد معشوره و عدم توسعه سدهای خاکی و آب بندهای مقطعی باعث شده که کشاورزی این شهرستان که سابقهای در حدود ۶ هزار ساله دارد در ورطهی نابودی قرار گیرد.
متاسفانه سد معشوره که بارقه امید کشاورزان کوهدشت برای نجات از تبعات خشکسالی منطقهای بود بر اثر لابیگر نمایندگان محترم استان خوزستان در وزارت نیرو به سراب تبدیل شد و حتی خبرهایی مینی بر تعطیلی کامل طرح در منطقه محل احداث سد به گوش میرسد و شرکت پیمانکار نیز آماده خروج ادوات و نیروهای خود از منطقه شده است.
شهرستان کوهدشت در حدود ۲۰۰ هزار هکتار زمین حاصلخیز دارد که از این مقدار حدود ۱۲ درصد آنها در تحت کشت آبی قرار گرفته و بقیه به صورت دیم کشت میشوند. متاسفانه نبود برنامه مدون و علمی در سالهای ۸۴ تا ۹۲ ضربههای مهلکی به کشاورزی این شهرستان وارد کرده است، چرا که اولین آثار کاهش سطح آبهای زیر زمینی در این دوران اتفاق افتاده که نه تنها چارهای اندیشه نشده بلکه میزان برداشت نیز گسترش یافته و کوچکترین راهکار برونرفتی نیز ارائه نگردیده است.
برای رهایی از این بحران نیاز یک همدلی و همزبانی بین مردم و دولت در استان لرستان است و کوهدشت و طرحهای نیمه تمام آن باید به یک خواسته همگانی در تمام استان تبدیل گردد چونکه زندگی ۲۰۰ هزار نفر مردم این شهرستان در گرو این طرحها میباشد و از طرفی هم باید خاطرنشان کرد کشاورزان باید اقدام به تغییر الگوی کشت و روش آبیاری خود نمایند چونکه روشهای سنتی که در کشاورزی استان و شهرستان کوهدشت مرسوم است کاملاً منسوخ بوده و باید تغییر کنند.
در کشورهای توسعهیافته از هم اکنون برنامههایی را در زمینه مقابله با خطر کاهش نزولات جوی و آبهای زیر زمینی اجرا کردهاند که این اقدامات به دو دسته کوتاهمدت و بلندمدت تقسیمبندی میشوند. از جمله آنها میتوان به: ممنوع کردن کشت گیاهان آبدوست در مناطق درگیر بحران کمبود آب، ایجاد سدهای خاکی برای ذخیره روانابها، تصفیه فاضلاب شهری برای برگشت مجدد به سیستم تولید و بهرهوری مفیدتر از پتانسیلهای موجود، تغییر الگوی کشت با معرفی گیاهان و رقم مناسب(اصلاح شده) با شرایط محیطی منطقه بحرانزده، تغییر روشهای منسوخ آبیاری سنتی، ایجاد شهرکهای کشاورزی(کشتهای گلخانهای)، کاهش استفاده از سموم سنتتیک برای کاهش آلودگی منابع آبی و محیط زیست و گام برداشتن به سوی کشاورزی ارگانیک، ایجاد کارگاههای آموزشی برای کشاورزان و ارائه روشهای جدید کشت و … اشاره کرد.
سخن آخر این که در صورت مداومت این وضع در این شهرستان در آینده نزدیک با وضعیت غیر قابل کنترلی مواجه خواهیم شد که تبعات آن خیلی بیشتر از بحث لابیگری در توقف طرح و زیرساختهای این شهرستان خواهد بود.
این شهرستان دارای ۲۷۶ منطقه روستایی و ۵۳۹ خانوار عشایری است که زندگی آنان در ارتباط مستقیم با کشاورزی و دامداری دارد و آب یک عنصر مهم در این بین است. نبود و کاهش این فاکتور مهم باعث کوچ و تغییر سکونت این عزیزان خواهد شد و عواقب بسیار بدتر خواهد بود، هر چند اکنون هم این عزیزان و مردم ساکن شهر نیز با این بحران دست و پنجه نرم میکنند و کمبود آب آنان را آزار میدهد و کمبود آب و راهکار رهایی از آن به یک مطالبه جدی در این شهرستان تبدیل شده است.
این امر نیازمند نگاه ویژه استاندار محترم استان در زمینه اتمام طرحهای نیمه رها شده مانند معشوره دارد و ایشان و تمام نمایندگان محترم استان لرستان در مجلس شورای اسلامی باید همصدا از این طرحها دفاع کنند و نگذارند که حق این مردم محروم ضایع گردد.
احسان صلاحی/ یافته
true
true
true
true